Duitse wesp niet typisch Duits

Het is dit voorjaar al zomers warm en insecten die je met hoogzomer associeert doemen op in de tuin. Een wesp nam plaats op het keukenraam en liet zich goed bekijken. Aan het vlekkenpatroon op haar rug te oordelen, was het een zogenoemde Duitse wesp.

Door Sander Grootendorst

De intro zou je tot onjuiste conclusies kunnen verleiden. Ten eerste: er zijn eind april niet meer wespen dan anders in deze tijd van het jaar, maar omdat we vaker buiten zijn en keukendeuren open laten staan met dit zonnige weer, zien we ze simpelweg vaker. Ten tweede: een Duitse wesp is ondanks haar naam geen bezoekster uit het buurland. Het is de letterlijke vertaling van de wetenschappelijke naam die ze in 1793 kreeg van de Deense insectenkenner Johann Christian Fabricius: Vespa germanica. Fabricius wist dat de soort niet alleen in Denemarken voorkwam, maar ook in het grote Duitsland, waarmee hij in feite heel Noord-West-Europa wilde aangeven.
Duitsers gebruiken dezelfde vertaling, ‘Deutsche Wespe’, maar in Engeland, waar de ‘germanica’ ook algemeen is, hebben ze het over de ‘European Wasp’ – een naam die al bestond vóór Brexit.
Onhandig als die Engelsen soms kunnen zijn – maar welk volk niet? – noemen ze de nauwe verwant van de Duitse wesp, hier officieel ‘gewone wesp’ geheten, soms óók de naam ‘European Wasp’. Nou lijken die twee inderdaad als twee druppels water op elkaar en leven ze ook in hetzelfde biotoop – in Nederland vatten we de ‘Duitse’ en de ‘gewone’ eveneens onder één naam, het zijn de ‘limonadewespen’. Een naam die pas aan het eind van de zomer correct is, want in april en mei hebben wespen het alleen maar gemunt op andere insecten, ze vangen heel wat vliegen en muggen weg. Ook houden ze van nectar en spelen zo een rol in de bevruchting van planten. Wespen zijn een wezenlijk onderdeel van het natuurlijk evenwicht.
De ‘gewone wesp’ is aan de andere kant van de grens de ‘gemeine Wespe’, wat niet ‘gemeen’ betekent, maar ‘algemeen voorkomend, gewoon’.
Ze hebben het hartstikke druk met het in bewonderenswaardige eendracht bouwen van nesten. Bouwmateriaal: tot papier fijngekauwd hout. Hier brengen ze hun larven groot. Die nesten zijn ware kunstwerken, zowel de Duitse als de gewone zijn er zeer bedreven in. Helaas zijn ze ook op dit punt mensen soms tot last – een wespennest in de spouwmuur van de kinderkamer, dat wil je natuurlijk niet. Een wesp die zich bedreigd voelt, kan vervaarlijk steken, of ze nu Duits is of gewoon. (En je hebt nog meer soorten, zoals de ‘Saksische wesp’, met ongeveer hetzelfde verspreidingsgebied, maar een stuk zeldzamer).
Een nest op een hinderlijke plek kun je wesp- en mensvriendelijk laten verwijderen. Informatie daarover is te vinden op wespenstichting.nl.
Het duurt nog even, maar mocht het een warme augustusmaand worden en je hebt op het terras gezelschap van een of meer wespen: ze hebben maandenlang hard gewerkt, hun taak zit erop, ze vervelen zich nu een beetje en komen op de limonade en het bier af. Het zij ze gegund: zet een bakje zoetigheid op afstand neer, het werkt als een magneet, daar gaan ze vanzelf op af. Als door een wesp gestoken…
Zolang het nog geen zomer is: vang de wesp op het keukenraam met een glas en bijvoorbeeld een bierviltje en laat het beestje buiten los. Of je nu Duits bent of gewoon, je vrijheid is je grootste goed.

© sander grootendorst / Achterhoek Nieuws / Open Grensland