© 2021 sander grootendorst / De Stentor
De asperges zijn bijna wakker
De korte maar hevige winter is voorbij, het aspergeseizoen komt eraan. ,,Wel nog even geduld, asperges met Pasen gaan we dit jaar niet halen.”
Herman en Mirjam Eskes uit Vierakker waren in hun regio in 1989 aspergepioniers. ,,Ik zie ons met z’n tweeën nog met die steekbakjes rondlopen”, zegt Mirjam. ,,Dat zwart-witfolie was er toen nog niet. ’s Morgens als de zon opkwam stonden we er al, gingen door tot het donker was. De volgende ochtend weer hetzelfde. Het was ook nog eens heel heet.”
Anno 2021 zijn de technieken verbeterd, het folie maakt het werk makkelijker, al moet je om asperges te steken nog steeds een goede conditie en géén zwakke rug hebben. ,,En het is goed voor je vingerspieren. Je moet daarmee in de grond krabben om te zien of de asperges al wakker zijn. Ja, zo noemen we dat, ze liggen tenslotte ook in een bed”, lacht Mirjam.
De vroeger vooral in elitaire kringen genuttigde groente is inmiddels gemeengoed geworden. Herman: ,,Het was ooit voedsel voor de adel. Hier vlakbij heb je ’t Suideras (buitenplaats, SG). In het tuintje van de oma van de huidige bewoonster stonden al asperges. Als er iemand communie deed, kreeg-ie asperges op z’n bord.” Nu zijn ze vrijwel voor iedereen betaalbaar. ,,Mooi dat de koopkracht van veel mensen is toegenomen. Jammer dan weer dat je tegenwoordig asperges het hele jaar door kunt kopen. Uit Peru, Spanje, Griekenland.” Maar die smaken natuurlijk nooit zo vers als de asperges van eigen bodem, direct van het land, in het seizoen dat in de regel van circa half april tot half juni duurt.
Hoewel het expliciete er dus een beetje vanaf is, blijft de asperge voor ieders gevoel de meest specifiek aan één seizoen gebonden groente. ,,Je merkt dat de spanning in het vroege voorjaar toeneemt. Nu al komen er vragen: zijn ze er al?”
Vorig jaar Pasen, het begin van de coronatijd: ,,We konden onze ogen niet geloven”, zegt Mirjam. ,,Tot aan de Vierakkersestraatweg stond het vol mensen, op anderhalve meter van elkaar, dat wel. Helaas moesten we er veel teleurstellen. We hadden nog maar heel weinig asperges.” In de boerderijwinkel (,,zelfgebouwd, van strobalen en leem”), die ze sinds 2001 runnen, is gelukkig nog veel meer te koop, zoals eieren, kaas en andere groente. Net als in de winkel van dochter Maaike in Vorden.
,,Wanneer valt Pasen dit jaar?” vraagt Herman aan zijn vrouw. Mirjam inspecteert de kalender: ,,Op 4 april”, zegt ze. ,,Dat gaan we niet halen”, zegt Herman, ,,het wordt een week later.”
,,Wel zijn we bezig met mogelijkheden tot vervroeging, maar daar zijn grenzen aan. Asperges hebben eerst voldoende kou nodig, en daarna voldoende warmte.”
Het weekje winter heeft de asperges trouwens niet beïnvloed. ,,Er zat nauwelijks vorst in de grond.”
De grote toestroom vorig voorjaar gaf aan de ene kant een kick, maar wekte aan de andere kant verbazing. Alsof telers tovenaars zijn. Herman: ,,Soms vraag je je af: waar zijn we mee bezig? In februari is er al behoefte aan asperges, in maart aan aardbeien, in april aan kersen… Mensen hebben geen notie meer wat wanneer groeit.” Mirjam: ,,Helemaal een het begin van het seizoen is er veel vraag naar asperges, daarna wordt het minder, hoewel ze er nog volop zijn. En als het seizoen voorbij is, zie je klanten weer terugkomen.”
Het ondernemende duo heeft er geen moeite mee. ,,Een praatje maken met de klanten is fijn, ze kunnen hier bij ons ook even bijkomen, het is een uitje. Het overleg met restaurants in deze tijd van het jaar is ook altijd leuk.” Evenals trouwens het contact met de aspergestekers op het land. Een groep uit Zuid-Oost-Polen komt dit jaar steken. ,,We hebben scholieren gehad, studenten, Turkse vrouwen, verschillende nationaliteiten: Bosnië-Herzegovina, Irak, Afganistan. Ook met ze gesproken over hun leven.” Herman zegt: ,,Dat onderdeel van ons werk is echt een verrijking, die had ik niet willen missen.”
De asperge als verbindend element tussen rijk en arm én tussen volkeren onderling. Met als basis dat het zo’n heerlijke groentesoort is. ,,Het is de groente waarvan je het langste plezier hebt”, zegt Herman. ,,Eerst word je in de winkel vriendelijk geholpen door Mirjam, dan ga je ze thuis koken, je eet er samen van. En als je daarna naar het toliet gaat, dan kun je nog één keer van de geur genieten…”
Op het gezicht van de aspergeteler verschijnt een brede grijns.