Strijkstok Interessant, de behoefte aan lijstjes. Gewoon leuk, voor de aardigheid. Maar waarschijnlijk ook als hulpjes bij de ordening van het leven dat evenwel per definitie ongeordend verloopt. Alle vastigheid is schijn, willekeur regeert. En heb je dan toch op aandringen van anderen en/of jezelf een lijstje samengesteld, bijvoorbeeld 35 opties voor de “Top-2000”, bedenk je dat het ook 35 andere nummers hadden kunnen zijn. Betere.
30 november 2023
De ruittijger
Als de insecten (in welk stadium dan ook van hun uiterst gevarieerde bestaan) zich verschuilen voor koele weersomstandigheden hebben de medewerkers van waarneming.nl tijd om ingevoerde waarnemingen te beoordelen. Zo kreeg ik net bericht dat het bij de langpootmug die ik op 19 juli 2022 in Vorden fotografeerde om een vrouwelijk exemplaar van de ruittijger gaat (Nephrotoma flavipalpis). Yes!
27 nov 2023
Kwam in een Nederlands krantenartikel de term spoken word tegen, ongecursiveerd. Las het als in de zin: “Van spoken word ik bang.”
20 nov 2023
Een zenmeester benadrukte het belang van niet-weten. Zo veel mogelijk weten lijkt me veiliger, en interessanter. Zinvoller sowieso. Niet-weten werkt complottheorieën in de hand. Onbegrip. Een zich verschuilen achter niet-willen-weten (hoe iets in elkaar zit), een in-het-duister-tasten.
Sprinkhanen wezen zoeken op een veldje. Daarna door naar het folkloredansfestival in Vorden. Met onder meer een optreden van Hopsani uit Märjamaa, Estland. Link pas achteraf gezien
Aan de ene kant van de berm sjeesden bakken op vier wielen voorbij, aan de andere kant (vlak achter mij langs) een groep wielrenners op twee. Tandje te zwaar, blik op oneindig, het scheelde een paar centimeter (Parijs is nog ver). In de berm de citroenvlinder, liet zich het knoopkruid smaken.
Het concert van Harmonie Vorden zette groots in met piece de résistance In de ban van de ring, van componist Johan de Meij uit 1988. Het stuk is als een luisterboek met losse bladen, dirigent Willem Kossink en zijn orkest zetten zich schrap, ze hielden het boek harmonieus bij elkaar, het boek van Tolkien, het sprookjesboek. Door een harmonie- of fanfare-orkest uitgevoerd, klinkt muziek zoals ze door de straten ging toen we kinderen waren. Even later danste de melodie van Dikkertje Dap over het kerkplein. De pauze naderde en de feestband nam het over, gezellig, we waren volwassen geworden, mochten aan het bier, alles mocht, we bleven lang op, maar de ban was verbroken.
Niet eerder in mijn leven in de voorzomer zo extreem weinig vlinders, bijen en zweefvliegen gezien. Met elke waarneming blij: zoals met deze doodskopzweefvlieg in de tuin.
Schreef in 2012 in het kantoor van de Deventer redactie van de Stentor, tijdelijk gevestigd aan de Hoge Rij, een in memoriam van Jan Hendrik van den Berg, de in Deventer geboren auteur van het boek Metabletica: een ogenschijnlijk niet geheel waterdichte, maar wel vindingrijke en fascinerende poging de loop van de geschiedenis psychologisch te duiden. Het is op internet te raadplegen, het boek uit 1956 zelf had ik nooit in handen. Tot vandaag, zag het tweedehands liggen en schafte het aan. Als collega Carla Rekveldt destijds niet op het overlijdensbericht had gewezen, was deze aankoop nu achterwege gebleven.
In memoriam Mimi Parker (1967-2022), samen met haar echtgenoot de drijvende kracht achter de Amerikaanse band Low. Die haar melancholiek-minimalistische koers in de loop der jaren zowel verlegde als trouw bleef. Low leverde de soundtrack van en het tegengif tegen het apocalyptische handelen in het huidige antropoceen. Verontrustend en troostend tegelijkertijd. Dit is het nummer Weight of water uit 1999.
(Wie zichzelf niet onder controle heeft, kan anderen niet onder controle houden).
Gil Vicente ((1465?-1536?), toneelschrijver, bijgenaamd ‘De troubadour’, de Shakespeare van Portugal. AZ Alkmaar voetbalt vanavond in Europees verband tegen FC Gil Vicente, een club uit Barcelos, genoemd dus naar de Renaissanceschrijver. Mogelijk werd de schrijver in dit stadje geboren. Ook het plaatselijke theater is naar hem vernoemd. Alsof hier een club FC Joost van den Vondel heet. Je ziet al Monty Python-achtige taferelen voor je.
In druppels baden Bakjes met water in de vensterbank gezet. Huismus en merel baden erin en drinken eruit, ze gebruiken immers geen zeep. Voordat wat ze knoeien een prooi wordt van de allesverdampende zon ontfermen sommige insecten zich erover. Als de vogels weg zijn komt een Franse veldwesp welgeteld éen druppel halen. Elke druppel telt.
Polarisatie ‘Wanneer de polarisatie der standpunten in het gangbare denken en het vaak al te weinig door enige kennis van zaken gehinderde impulsieve doen zich blijven ontwikkelen in het huidige, mede door de media veroorzaakte tempo, zal het karakter van een volgende generatie Nederlanders als meest in het oog springende wezenskenmerk een permanente staat van agressieve ontevredenheid met al het denkbare vertonen’ (Kees van Kooten en Wim de Bie, 1977).
‘Men zegt, dat het landschap waardoor wij dag aan dag omgeven zijn, een diepgaanden, onnaspeurlijken invloed uitoefent op onze ziel’ (Hendrik Willem Heuvel: Mijn heide- en dennenland, postume uitgave, 1932).
Met haar illustraties van wilde planten was Clarissa Munger Badger, zelf tevens dichter, een inspiratiebron voor Emily Dickinson, zelf tevens plantenkenner. Informatie en tal van afbeeldingen op de altijd interessante website van Maria Popova.
In het Heiligenbeeldenmuseum in Kranenburg, eigenlijk de H.-Antonius-van-Paduakerk, staan twaalf heiligenbeelden in een rij tegenover elkaar. Sommigen hebben een boek in de hand, een gebeeldhouwde bijbel. Vanaf de zijkant gezien lijkt het of de ene heilige de andere aan het voorlezen is.
De Schatkist van Barlheze is een kleinood waarin negen minikunstwerken passen, gemaakt door kunstenaars die hun atelier hebben in het Zutphense Barlhezekwartier. Ook het koffie- en brownies-restaurantje Mrs. Janet aan de Spiegelstraat is erbij betrokken. Daar las ik poëzie voor uit de Nederlandse literatuur over koffie, liefde en licht. De tweede ronde is de laatste zondag van april. Dan zijn kistjes en inhoud weer te koop. En ook nog op de laatste zondag van mei. kunstinbarlheze.nl
27 maart 2020
Alleen de vogels vliegen van Moskou naar Kyjiv, want ze hebben vader hemel en moeder aarde even lief.
(vrij naar het Klein Orkest) 6 maart 2022
Het tijdperk van de mens, het tijdperk van de bomen ‘There’s an Etruscan word, saeculum, that describes the span of time lived by the oldest person present, sometimes calculated to be about a hundred years. In a looser sense, the word means the expanse of time during which something is in living memory. Every event has its saeculum, and then its sunset when the last person who fought in the Spanish Civil War or the last person who saw the last passenger pigeon is gone. To us, trees seemed to offer another kind of saeculum, a longer time scale and deeper continuity, giving shelter from our ephemerality the way that a tree might offer literal shelter under its boughs’ (Rebecca Solnit: Orwells Roses).
[Met dank aan Maria Popova]. 13 februari 2022
Whitetail
Bij het zien van dit schouwspel bereikte het nummer Whitetail van de band Low mijn hoofd.
30 januari 2022
Ootje O-mikron betekent kleine o, oftewel ootje. Neemt het virus of het OMT ons in het ootje? Goed dat de naamgever niet op het idee kwam de variant O-mega, grote o, te noemen… (o-mikron = de Griekse korte o, zoals in het woord bos, o-mega = de Griekse lange o, zoals in het woord boos).
29 januari 2022
And still counting
28 januari 2022
The show must go on
20 januari 2022
Obsessie De inhoud van de grauwblauwe enveloppen van de Belastingdienst getuigt telkens weer van een sterke obsessie met geld, die ik niet met de afzender deel. Gezien de lange duur – vorige generaties ontvingen de enveloppen ook al – en de hardnekkigheid waarmee ze worden toegestuurd, zal de obsessie wel niet meer te genezen zijn. 18 januari 2022
HET VARKEN DRAAGT DE MAN EEN WARM HART TOE MAAR DAT IS NIET WEDERZIJDS
Het varken schenkt de man bloedend zijn hart en zijn ham, zijn wezen ligt dood op een schaal. De man schenkt geen genade, toont trekjes van een kannibaal, bestelt bij de slager rollade.
17 januari 2022
Zonsondergang boven de Lidl
11 januari 2022
Look und Feel Vertaalopdracht Duits, waar de Engelstalige importwoorden snel in aantal toenemen. Trof in de Nederlandse tekst: ‘De look and feel’. In het Duits zeggen ze… ‘Das Look-and-Feel’ (wel met streepjes). Staat zelfs al in de Duden. Zoals ook ‘High-End-Ergebnis’. 6 januari 2022
Als blijk van waardering en ter ondersteuning van natuurvertaler.nl kun je een bedrag naar keuze overmaken:
€
Betaling geschiedt veilig via iDeal of PayPal Of rechtstreeks overmaken naar NL96ASNB0707472814 ten name van Natuurvertaler. Alle gegevens worden strikt vertrouwelijk behandeld.
Veertien nummers uit 2021, het beluisteren waard. [The Notwist: Into Love/Stars, Sutari & Fränder: Flying Swans, The Catenary Wires: Face On The Rail Line, Chris Eckman: CTFD, Loma: Going Out, Taraka (Larson): Old Gloves, Spektral Quartet: Prospective Dwellers (Tomeka Reid), The Joy Formidable: Sevier, Shara Nova: I Cross The Field, The Garrys: R.M. Of Wolverine, Rosa Zajac & Daragh Lynch: The Burning of Auchindoun, Low: White Horses, La Luz: Lazy Eyes and Dune].
31 december 2021
Tijgerlangpootmug
‘And June, June will be over soon again’ (Blur, Lonesome Street).
28 december 2021
From Vorden witlof
Vergeleken bij de biologisch geteelde witlof die je kunt kopen in winkels als Urtica De Vijfsprong (Vorden) is die in de gemiddelde supermarkt beter te kenschetsen als waterlof.
26 december 2021
De dreiging van Sinterklaas
Op de LP met oude sinterklaasliedjes van kinderkoor de Leidse Sleuteltjes uit 1970 is nogal eens sprake van dreiging met roe en zak. Het feest was van 19e-eeuwse origine zeker ook, en misschien vooral, bedoeld om de kinderen bang te maken en eronder te houden. Herinner me dat ik het niet echt fijn vond als Sinterklaas de school bezocht. En boos was op mijn moeder toen ze vertelde dat het een scherts was. De onthulling luchtte haar allicht óok op, wantrouwend als ik van begin af aan was geweest. En ze was er niet de persoon naar om haar kinderen voor te liegen.
5 december 2021
Go-Betweens: Karen
Deze versie van Karen, de eerste single van de Australische band Go-Betweens uit 1978, kende ik nog niet. Concert in Brisbane, 2006, later dat jaar zou Grant McLennan plotseling overlijden, bandleider samen met Robert Forster. In dit nummer bezingt Forster een bibliothecaresse. Hij heeft behoefte aan ‘enige affectie’ en die vindt hij doordat zij hem behulpzaam de boeken van Hemingway, Genet, Brecht, Chandler en Joyce aanreikt. Ze is niet zijn ‘engel’, maar zijn ‘God’. Hij schreef Karen in zijn studententijd.
25 november 2021
Immaterieel
Niet de vos, maar de geur van de vos najagen op de eerste zaterdag na 3 november, de naamdag van de heilige Hubertus die volgens de legende het hert aan jacht liet ontkomen omdat er een immateriële ster straalde in diens gewei. De jaarlijkse ‘slipjacht’ in Vorden is officieel immaterieel erfgoed.
Mistige groetjes uit de Achterhoek 3 november 2021
Aegidius
In de nieuwe De Boekenwereld niet alleen een interessant artikel van mijn zus Judith & een collega over de collectie-Van de Waal in het Allard Pierson Museum, maar ook over de kunstverzameling van de schrijver Aegidius W. Timmerman, die bevriend was met de Tachtigers Kloos en Gorter en die vijf jaar lang leraar klassieke talen was aan het gymnasium te Zutphen.
29 oktober 2021
Herfstlandschap met twee jonge koeienNa de expositie bezichtigden we de omgeving die er het onderwerp van was.
18 oktober 2021
Bomengroepmonster
Een bomengroep duikt op uit de mist. Heeft hij het op de lakenvelders gemunt?
8 oktober 2021
De zwartste kraai Niet alleen Blackest Crow, het openingsnummer van Leaving None But Small Birds van het samenwerkingsverband The Body and BIG|BRAVE, klinkt als een nieuw vuur ingeblazen, dreigender versie van een epos uit de psychedelische folkscene van eind jaren zestig, de hele plaat. 1 oktober 2021
Als een bisschop Na het interview met de nieuwe aartsbisschop en het bijwonen van de bisschopswijding in de Lebuinuskerk moest ik de microfoon van het dagblad nog wegbrengen. De journalist schreed met een staf als een bisschop door de stad.
18 september 2021
Herfstzomerseizoen van start
14 september 2021
Jonge distel
Pas ontloken kiemplantjes kun je over het algemeen nauwelijks van elkaar onderscheiden. Maar de baby-akkerdistel maakt zich al snel als zodanig kenbaar.
6 september 2021
La Tempête
Woensdagavond ademloos geluisterd naar Radio 4: het orkest La Tempête onder leiding van Simon Pierre Bestion. Werken van Schützen Schein (vroege Barok) gecombineerd. Met Byzantijnse voorzanger. De wereld van toen naar die van nu hertaald, en vice versa, liefde- en begripvol, intens.
Gisteravond geluisterd naar een concert van de jonge Finse band The Holy. Stormachtig. Dezelfde gedrevenheid. En: herinneringen aan Helsinki.
dat een dijk bij nader inzien toch niet zo’n goed idee is –
dat je beter je jas kunt uitdoen om hem als kussen te gebruiken.
Langs de rivier dacht ik opeens
dat de wolken en de schepen uit hetzelfde hout gesneden zijn –
en dat je langzaam maar zeker alles moet laten varen.
[voorgedragen als onderdeel van optreden Vlinderwerk tijdens IJsselfilm in Terwolde, onderdeel van IJsselbiënnale. Tekst eerder gepubliceerd in Ballustrada 26:1-2]
Was al aan ze voorbijgefietst toen ik me realiseerde dat het drie rupsen van de dagpauwoog waren, in mini-colonne van zins een drukke weg over te steken. Ben teruggekeerd en heb ze een voor een geëvacueerd.
In het kader van het Cellofestival in Zutphen maakte Sarah Marijnissen een documentaire waarin een belangrijke rol is weggelegd voor de cello van Jeroen den Herder, vervaardigd van het hout van de zilveresdoorn in de buurt van waar hij opgroeide. In 2015 vertelde hij erover bij een concert in Dat Bolwerck. Ik deed hem toen dit gedichtje cadeau:
boom, klank
een esdoorn door de tijd geveld de boom waarin wij speelden van het kerkplein verdwenen
wij spelen er vandaag opnieuw de klanken vliegen door het hout dat tot muziek is omgebouwd
violen, altviool en cello doen tikkertje, verstoppertje willen van ophouden niet weten
zo verstrijkt de middag snel één kwartet van schubert nog dan roept moeder ons te eten
Landbouworganisatie LTO neemt het op tegen jakobskruiskruid, home to tal van insecten, waaronder de specifiek aan deze plant gebonden sint-jacobsvlinder met haar zwart-geel gestreepte rupsen. Paarden kunnen er ziek van worden als ze het eten, maar dat doen ze niet, ze kennen hun pappenheimers, behalve wanneer die onvoorzien in het hooi belanden. Geen aanleiding voor massale bestrijding door de overheid van een sinds vóór mensenheugenis inheemse plant. De LTO-campagne zou ingegeven kunnen zijn door een anti-houding jegens de natuur in het algemeen, versterkt door de stikstofproblematiek die landbouwers noodzaakt meer rekening te houden met natuur. De Engelse boerenzoon en dichter John Clare (1793-1864) was lyrisch over jakobskruiskruid, ragwort in zijn taal.
‘Ragwort, thou humble flower with tattered leaves I love to see thee come & litter gold, What time the summer binds her russet sheaves; Decking rude spots in beauties manifold […]’
Hoogtepunt van de lezing over poëzie en natuur, in de tuin van Dat Bolwerck (centrum voor kunst en gedachte, Zutphen): het publiek als mussenkoor. Tjielp tjielp tjielp, in de maat van Jan Hanlo.
Brieven schrijven ‘We wachten een half uur, man en hond, vrienden die elkaar brieven zouden kunnen schrijven’ (stukje Helikopter van A.L.Snijders in Achterhoek Nieuws). In diezelfde krant mijn bespreking van twee boeken van Jan Terlouw met als kop: Wees aandachtig, schrijf elkaar brieven.
Zenvaccinatie. De vaccinatieronde had plaats in een kerkgebouw waar vóór corona zenmeditaties plaatsvonden. Het spulletje AstraZENeca werd ingespoten. Van zenmeditatie naar zenmedicatie. Zou het helpen?
Botanicus Benno te Linde twitterde over een onverwachte groeiplaats van kruisbladwalstro bij Giesbeek. Opeens schoot me te binnen dat ik het daar als tiener heb gezien. Ter plekke gedetermineerd, het was mijn eerste waarneming van deze vrij zeldzame plant. Op Twitter staat veel naars, maar een tweet kan je ook weer even zestien doen voelen.
En we noemen haar/hem: Nikolai Rimsky-Korsakov. ›The Flight of the Bumblebee‹. ›Полёт шмеля‹. De geschiedenis van Tsaar Saltan. De akkerhommel. De witte dovenetel.
Waar de kleine vos de laatste jaren sterk in aantal daalt, wordt de grote vos weer iets vaker gezien. Dat mocht ook wel, deze vroeger algemene vlindersoort was bijna uitgestorven. Ik had er nog nooit een waargenomen, schielijk streek de eerste neer op weelderig bloeiende sleedoorn – ogenblikkelijk onmiskenbaar.
Lees op de website van Contact/Achterhoek Nieuws dat het gedicht Ingelijst is voorgedragen tijdens een herdenkingsbijeenkomst in De Hoven, Zutphen. Dat is eervol! Info
Een elftal goede boeken uit 2020: Aglaia Bouma: Insectenrijk Ton Denters: Stadsflora van de Lage Landen* Elsbeth Etty: Marx en Multatuli in Brummen* Peter Godfried-Smith: Metazoa Willem Heuvel: Oolde, mijn Oolde* Jenny Regnerus: Het wolkenpaviljoen Marcel Rözer: Het blauwe wonder* Wermer Rothmaler / Steef Steeneken: Flora van Nederland* Merlin Sheldrake: Entangled Life Emma Smith: This is Shakespeare Andrea Voigt: Niemand is zo wakker
*Zie besprekingen/vermeldingen elders op deze website
✒︎
Interessante website over poëzie, natuur en wat dies meer zij: http://poetry.nautil.us
Als blijk van waardering en ter ondersteuning van natuurvertaler.nl kun je een bedrag naar keuze overmaken:
Betaling geschiedt veilig via iDeal. Of rechtstreeks overmaken naar NL96ASNB0707472814 ten name van Natuurvertaler. Alle gegevens worden strikt vertrouwelijk behandeld.