Ga naar de inhoud

Beowulf de bijenwolf

Een van de twee insecten die in Nederland bijenwolf heet is een graafwespensoort (het andere is een kever). Het wespje kun je in deze tijd her en der aantreffen op de goudgele bloemen van de guldenroede. De mannetjes hebben op hun voorhoofd een kroontje met twee tanden, de vrouwtjes een met drie. Boven aan hun ruggetjes als het ware een afspiegeling daarvan.
De vrouwtjes, de bijenwolvinnen, hebben het gemunt op honingbijen, die ze aan hun geur kunnen onderscheiden van andere bijensoorten. Ze sleept één bij het zelfgegraven grondnest in als voedsel voor de jonge bijenwolfjes/welpjes.

De held Beowulf stond daarentegen zijn mannetje in het eerste Engelstalige epos dat is overgeleverd en dat stamt uit de tiende eeuw, met elementen uit de achtste en negende. ‘Engelstalig’ moet je ruim zien, het lijkt vluchtig beschouwd meer een soort IJslands, met onder meer de letter Þ erin, tegenwoordig th. Het verhaal dat wordt verteld, speelt zich honderden jaren eerder af in Zweden en Denemarken. Zoals Shakespeare begin zeventiende eeuw ook in zijn Hamlet een Deens voorbeeld vond.
Beowulf komt als winnaar uit de strijd tegen het ‘monster’ Grendel, hem werd een kroon opgezet net als de wespjes.
Zijn naam betekent volgens de gangbare verklaring in het oud-Engels letterlijk ‘bijenwolf’. Net zomin als bij de wesp is daar bij de mens een ‘wolf’ mee bedoeld, maar waarschijnlijk een beer, het dier dat ontzag oproept, niet in de laatste plaats omdat het zich zomaar in een bijenkolonie durft te begeven om van de honing te snoepen. Waarmee hij zich dan weer op één lijn stelt met die wesp: beide zijn vijanden van de bij. Niet dat de bijen daar uiteindelijk onder te lijden hebben, bij, wesp en beer houden het al sinds ver vóór mensenheugenis samen op aarde vol. Het zijn eerder de Beowulfs die het evenwicht komen verstoren door het ter meerdere eer en glorie van zichzelf op te nemen tegen monsters die uit de eigen menselijke geest zijn ontsproten.

© 2022 sander grootendorst


Als blijk van waardering en ter ondersteuning van natuurvertaler.nl kun je een bedrag naar keuze overmaken:

Betaling geschiedt veilig via iDeal of PayPal
Of rechtstreeks overmaken naar NL96ASNB0707472814 ten name van Natuurvertaler.
Alle gegevens worden strikt vertrouwelijk behandeld.

Vragen, opmerkingen? Vul dan het contactformulier in.