Bilders meets Brasser

Het kunstwerk-in-wording is hoorbaar vanuit de verte aan het geluid van een elektrische zaag. Eerste indruk bij nadering: er zijn vijf totempalen neergezet, met elkaar verbonden. “Je kunt erin zien wat je wilt,” zegt Floris Brasser (64). “Ik heb mijn zegje gedaan door het te maken.”
De boomstammen van robinia-hout ogen zeer natuurlijk, hij heeft ze slechts ontdaan van bast en scherpe randjes. “De binnenste zijn afgefreesd, de buitenste niet, die zijn wilder.” Het kunstwerk beoogt óók een speelplaats te zijn. Brasser: “Ik krijg vaak opdrachten van gemeenten, waterschappen en dergelijke die willen dat ik iets maak omdat ze last hebben van hangjongeren. Dan zeg ik altijd: hangjongeren bestaan niet. Ja, als je alleen visuele kunst plaatst, gaan ze klooien, kijken of er iets los en stuk kan. Maar hier kunnen ze spelen en dan wordt het hún ding.” Abstracte kunstobjecten in de openbare ruimte gaan snel vervelen, vindt Brasser. “Binnen een week heb je het gezien.” Van zijn Bilders Folly verwacht hij dat er nog jarenlang nieuwe dingen aan te ontdekken zijn.
Naam én materiaal van het boomstammenobject zijn een verwijzing naar de schilder Johannes Warnardus Bilders, die in de jaren 1868-1878 elke zomer het boomrijke Vordense landschap op doek kwam vastleggen, het gebied gelegen tussen kasteel Vorden en kasteel Hackfort. De ‘Folly’ staat langs het Bilderspad, vertelt voorzitter Willemijn Colenbrander van de stichting Kunst in Vorden. Het uitstippelen van het wandelpad in het voetspoor van de schilder viel samen met herstelwerkzaamheden van Waterschap Rijn en IJssel aan de Baakse Beek, de natuurlijke verbinding tussen beide kastelen – Bilders schiep de kunstzinnige verbinding in de negentiende eeuw, Brasser in de eenentwintigste, van hem zijn langs de route vijf ‘informatie-objecten’ geplaatst.
Uit de werkgroep-Bilderspad is de werkgroep-Bilders Folly gedestilleerd, waarin ook (kunst)historicus Rob de Windt uit Wageningen zitting heeft, schrijver van twee boeken over Bilders.
Wie komt daar langs de beek aangelopen? Het is Rob de Windt.
En wat draagt hij onder zijn arm? Een echte Bilders! “Ik heb het schilderij een paar maanden geleden via internet gekocht. Vandaag meegenomen om te laten zien aan Joke Tjoonk, die is geboren in het Bosmanshuis op landgoed Hackfort.” Het huis is afgebeeld op het olieverfschilderij. “In de kenmerkende stijl van Bilders: dat licht tussen de bladeren, die wat vochtige atmosfeer.”
De Windt zet het schilderij voor de grap tegen een van vijf stammen. Twee kunstwerken raken elkaar en daardoor twee kunstenaars. In hogere zin deden ze dat al: Bilders is geboren in Heelsum en schilderde onder meer langs de beek aldaar. De plek waar Floris Brasser als kind speelde. Bilders is de naamgever van de beroemde Wodanseiken bij Wolfheze. Brasser: “Ik had mezelf nooit als romanticus gezien, maar door Bilders ging ik beseffen dat ik toch een romantisch kunstenaar ben.”
Het geeft nog weer een extra dimensie aan het thema ‘verbinding’ dat aan dit kunstwerk ten grondslag ligt. Colenbrander: “Tussen de dorpskern en de nieuwe wijk, tussen kastelen, tussen kunstenaars van toen en nu, tussen kunst en natuur, tussen jong en oud… Tussen de vele Vordenaren die aan de crowdfunding hebben meegedaan. Het is op de meest uiteenlopende manieren een ontmoetingsplek.”
De Windt: “Mijn eerste associatie was de toegangspoort naar een Shinto-tempel. Daarachter ligt het rijk van de ziel. Shinto is een Japanse natuurgodsdienst. Alweer een connectie met Bilders en de romantici, zij schilderden het bezielde landschap.”