Lentebode speenkruid staat volop in bloei. Maar in Rusland en Oekraïne is de lente nog niet aangebroken.
#OerendSmart
Lentekruid
“Zien jullie dat? Het speenkruid staat al in bloei.” Aan de rand van een Achterhoeks dorp wijst een oma twee kleinkinderen op enkele diepgele bloempjes in het niemandsland tussen tuin en stoep. Speenkruid is een van de eerste lentebodes. Het kan schijnbaar plotseling in grote aantallen voor de dag komen, doordat onzichtbare ondergrondse knolletjes gelijktijdig ontspruiten. Maar via zaad verspreidt het zich ook. Speenkruid behoort tot de boterbloemenfamilie; de twee algemeenste soorten, kruipende en scherpe boterbloem, melden zich aan het begin van de zomer.
Gele bloempjes, blauwe lucht: de kleuren van de Oekraïne. Onherroepelijke associatie sinds Poetins brute overval op zijn buurland. Naïever kan een vraag niet zijn, zou je denken, maar ik stel hem toch: Waarom maakt de baas van Rusland niet een middagwandelingetje met zijn kleinkinderen om te checken of het speenkruid, het chistyak vesenniy, al bloeit? “Chistyak” betekent: “plant met reinigende werking”, “vesenniy”: “van de lente”. Ze zeggen in Rusland dus zoiets als “lentekruid”. De plant is daar zelfs in naam een lentebode. (Het Nederlandse “speenkruid” kan duiden op de knolletjes, die lijken op speentjes, of op het veronderstelde vermogen van de plant om aambeien te genezen – een aandoening die vroeger ‘speen’ werd genoemd).
In Rusland en Oekraïne is de meteorologische lente nog niet aangebroken, je ziet op foto’s laarzen sneeuw plattrappen. Het speenkruid komt daar pas later onder vandaan.
Naar verluidt heeft Poetin twee of drie dochters en tenminste één kleinkind. Eén dochter schijnt een poosje in Voorschoten te hebben gewoond en Poetin zou daar weleens op visite zijn geweest. Was het in maart? Heeft hij in het niemandsland tussen tuin en stoep speenkruid zien bloeien?
Het beeld laat zich totaal niet rijmen met dat van de bombardementen op Charkiv of van die paranoïde man aan het ene einde van een superlange tafel in het Kremlin en die angstige lakeien aan het andere. Een enorme lege tafel zonder bloemen.
Wij allen worden verondersteld niet naïef te zijn en te beseffen dat er “nu eenmaal” manipulatieve machtwellustelingen bestaan die na het veroveren van de alleenheerschappij op gewelddadige wijze hun cynisme gaan zitten botvieren. Aan hen hebben we de talloze gitzwarte bladzijden in de wereldgeschiedenis te danken. Hoe kan een mens in hemelsnaam het plan ten uitvoer brengen om miljoenen medemensen met oorlogstuig te bestoken? Terwijl hij hun land gewoon in alle vrijheid in mocht. Bijvoorbeeld om de grote historische botanische tuin in Kyjiv te bezoeken. Voorlopig is het geen toeristische aanrader meer. Poetin zaait er dood en verderf. Niet narcissen tieren er welig, maar narcisme van de allergevaarlijkste soort.
Zou de wereldgeschiedenis daarvan ooit verlost raken? Naïeve vragen zijn misschien toch zo gek nog niet. “Naïef” is volgens het woordenboek: “met de argeloosheid van een kind”. Het komt van het Latijnse nativus, dat wil zeggen: “oorspronkelijk, natuurlijk”. Speenkruid is natuurlijk, oorlog onnatuurlijk. Met oorlogen bereik je niets goeds, niets moois, niets heilzaams, niets vruchtbaars. Maar het speenkruid zal elke lente weer bloeien. De argeloosheid van kinderen en oma’s zal zegevieren.
© 2022 sander grootendorst/ Achterhoek Nieuws
