Aan het herlezen: ‘Pieter Daens’ van Louis-Paul Boon. Zijn eigen barokke stijl tot op het bot uitgemergeld, maar desondanks meteen herkenbaar als des Boons. Fictie alleen in zoverre dat van non-fictie een lopend verhaal is gemaakt. Het gaat over de schrijnende armoede van de arbeidersbevolking, uitgebuit tot op het bot. Pure armoede. In feite slavernij. Het zijn eerder de liberalen dan de katholieken die enigszins en tegen wil en dank de weg helpen vrijmaken voor de eerste tekenen van socialisme.
Dickensiaanse toestanden; in Engeland verging het de arbeiders al even slecht.
Het mooie – in deze zin: mooi van lelijkheid – van de literatuur: je blijft lezen. En herlezen
Voor de nieuwe Oer had ik een interview met Joske Meerdink uit Winterswijk, die voor Omroep Gelderland een vijfdelige podcast maakte over de ramp met de Phoenix, een schip dat in 1847 ten onder ging op Lake Michigan. Aan boord: een grote groep Winterswijkers en andere Nederlandse boeren, gevlucht voor pure armoede en in feite slavernij. De podcast vertelt twee verhalen die met elkaar verbonden zijn: een over de armoede en een over de ramp. En nog een derde verhaal, dat van de journalist Meerdink. Er zat familie van haar op de boot.
De journalistiek is ook een leidraad in ‘Pieter Daans’: de hoofdpersoon schrijft kranten vol over de schrijnende gebeurtenissen in het stadje Aalst waarin hij zelf vooral daardoor een rol heeft.
En Charles Dickens begon zijn schrijverscarrière als verslaggever; dat blijft in al zijn werk in zekere mate doorklinken.
Joske Meerdink zei: Het was ook de tijd van de Great Famine, de Ierse hongersnood. Mislukte aardappeloogsten maakten het eiland voor velen onleefbaar, zij trokken naar Amerika.
Na bijna twee eeuwen zijn de herinneringen aan noodtoestanden weggesleten. De ramp met de Phoenix was bijna in de vergetelheid verdwenen. Maar Meerdink maakte een podcast van en Bert Wagendorp een roman.
Gelukkig zijn er journalisten en schrijvers die de verhalen uit het verleden opduiken. Ze helpen ons te duiden wie onze voorouders waren en wie wij zelf nu zijn.
© sander grootendorst 2023
Als blijk van waardering en ter ondersteuning van natuurvertaler.nl kun je een bedrag naar keuze overmaken:
Betaling geschiedt veilig via iDeal of PayPal
Of rechtstreeks overmaken naar NL96ASNB0707472814 ten name van Natuurvertaler.
Alle gegevens worden strikt vertrouwelijk behandeld.
Vragen, opmerkingen? Vul dan het contactformulier in.